KONICA MINOLTA DIGITAL CAMERA25 czerwca br. upłynęła 76. rocznica utworzenia Karnej Kompanii Kobiet KL Auschwitz – Bór/Budy. W tym dniu przed historycznym budynkiem, Miejscem Pamięci, w którym zakwaterowano kobiety – więźniarki przybyłe z obozu KL Auschwitz, odbyły się główne uroczystości upamiętniające powstanie podobozu KL Auschwitz Frauenstrafkompanie Bór/Budy, organizowane przez Fundację Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau. Powiat Oświęcimski reprezentowały Ewa Pawlusiak członek Zarządu Powiatu w Oświęcimiu oraz Iwona Gibas wiceprzewodnicząca Rady Powiatu.
Jak podają materiały źródłowe powstanie Karnej Kompanii Kobiet wiązało się bezpośrednio z ucieczką 24 czerwca 1942 r. z komanda kobiecego KL Auschwitz polskiej więźniarki Janiny Nowak. Niemcy, by zaostrzyć dyscyplinę, zastosowali odpowiedzialność zbiorową. Wszystkim 200 kobietom z jej komanda ogolono głowy, a komando przekształcono w karną kompanię i 25 czerwca odesłano do nowo utworzonego karnego podobozu w Borze/Budach.
Więźniarki karnego komanda bez względu na pogodę czy porę roku pracowały przy pogłębianiu oraz oczyszczaniu brzegów pobliskich stawów z sitowia oraz tataraku, pracowały w lesie przy wyrębie drzew. Wykonywały także większość prac rolniczych na okolicznych polach. Ciężkie warunki pracy oraz okrutne traktowanie przez więźniarki funkcyjne dla wielu kończyło się śmiercią. W drugiej połowie sierpnia 1942 r. część komanda kobiet przeniesiono do obozu żeńskiego w KL Birkenau. Po niespełna dwóch miesiącach od utworzenia karnego podobozu było to 137 polskich więźniarek – tyle zdołało przeżyć z 200 skierowanych kobiet z pierwszego transportu do karnej kompani w czerwcu.
Ostatecznie w marcu 1943 r. karne komando kobiece zostało przeniesione do obozu kobiecego w KL Birkenau, a w miejscu Karnej Kompanii Kobiet utworzono podobóz kobiecy KL Auschwitz Frauenlager Bór/Budy.
Podczas uroczystości Iwona Gibas, jako Dyrektor Biura Poselskiego wicepremier Beaty Szydło, odczytała list skierowany przez wicepremier na uroczystość oraz złożyła w jej imieniu wiązankę. Kwiaty pod tablicą pamiątkową zostały również złożone w imieniu Wojewody Małopolskiego Piotra Ćwika.
W uroczystości udział wzięli m.in. Burmistrz Brzeszcz Cecylia Ślusarczyk, Urszula Dąbrowska z biura poselskiego Zbigniewa Biernata, Piotr Śreniawski Przewodniczący Rady Gminy Oświęcim, Krzysztof Harmata Wiceprzewodniczący Rady Gminy Oświęcim. Członkowie korpusu dyplomatycznego w osobach: Konsula Generalnego Francji Frédéricka de Touchet, Konsula Generalnego Niemiec dr. Michaela Groβ, Honorowego Konsula Generalnego Austrii Andrzeja Tombińskiego, Wicekonsula Ukrainy Vasyla Mykhailiuk, a także zastępca Dyrektora Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Anna Skrzypińska, Zdzisław Jurkowski z Instytutu Pamięci Narodowego w Krakowie, Jan Parcer z firmy Tauron Wydobycie S.A. Zakład Górniczy w Brzeszczach, Ojciec Gwardian Piotr Cuber z Centrum św. Maksymiliana w Harmężach, Dorota Burchard członek Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Katowicach, członkinie Koła Gospodyń Wiejskich w Borze, przedstawiciele ZBOWiD w Brzeszczach i służb mundurowych oraz mieszkańcy Brzeszcz. Wartę honorową pełnili harcerze 13 Drużyny Harcerskiej „Widmo”.
Źródło:
Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci
