Przegląd zabytków powiatu - salezjanie, Reformaty i drewniany kościół z XVII wieku

Zabytki powiatu znów znalazły się w centrum uwagi. Z Oświęcimia wyruszyła komisja, która tego dnia oglądała klasztory, kościoły i detale, które mówią o wiekach przemian. To nie tylko sprawa estetyki — to lista potrzeb i pomysłów, jak zabezpieczyć te miejsca na następne pokolenia.
- Komisja powiatu w Oświęcimiu ocenia potrzeby konserwatorskie
- Zespół klasztorny salezjanów jako przykład ratowanej historii
- Reformaty, organy i barokowe detale w Kętach oraz drewniany skarb w Jawiszowicach
Komisja powiatu w Oświęcimiu ocenia potrzeby konserwatorskie
Członkowie Komisji Prawa, Porządku Publicznego i Promocji Powiatu przeprowadzili coroczny objazd po wybranych obiektach zabytkowych powiatu. Celem wizyty było sprawdzenie stanu technicznego, zidentyfikowanie potrzeb konserwatorskich i rozmowa z właścicielami oraz zarządcami o możliwych pracach. Rada Powiatu w Oświęcimiu co roku przeznacza na ten cel 100 000 zł, które trafiają w formie dotacji na prace restauracyjne i konserwatorskie.
Dyskusje podczas objazdu dotyczyły nie tylko koniecznych napraw, ale też sposobów wykorzystania zabytków w promocji regionu i edukacji. Członkowie komisji zwracali uwagę, że wiele elementów wymaga szybkiej interwencji — od dachów po zabytkowe wyposażenie wnętrz — aby uniknąć dalszych zniszczeń.
Zespół klasztorny salezjanów jako przykład ratowanej historii
Pierwszy z odwiedzonych punktów to Zespół klasztorny salezjanów przy ul. Jagiełły. Kompleks, którego początki sięgają XIV wieku (powstał jako zespół dominikański), przetrwał pożary, kasatę zakonu i zniszczenia wojenne. Do ocalenia wyglądu budowli przyczyniła się działalność salezjanów, którzy przybyli tutaj z Turynu w 1898 roku — od tej pory obiekt pełni funkcje religijne i wychowawcze. Podczas wizyty zwrócono uwagę na konieczność prac konserwatorskich przy elewacjach i elementach wnętrza, które noszą ślady wielowiekowej eksploatacji.
Reformaty, organy i barokowe detale w Kętach oraz drewniany skarb w Jawiszowicach
Kolejnym punktem objazdu był Zespół klasztorny OO. Reformatów przy ul. Klasztornej w Kętach. Złożony z barokowych brył z przełomu XVII i XVIII wieku obiekt wyróżnia się rzeźbami oraz unikatową Pietą z XV wieku. W klasztorze znajdują się też zabytkowe organy z 1891 roku, wyprodukowane w śląskiej fabryce Gebrüder Rieger — element, który wymaga specjalistycznej opieki konserwatorskiej. Obok klasztoru Komisja obejrzała też Kościół pw. św. Jana Kantego z 1724 roku, jeden z ważniejszych miejsc kultu w Kętach, ufundowany przez Sykstusa Lubomirskiego.
W Jawiszowicach komisja odwiedziła Kościół pw. św. Marcina, drewnianą świątynię z 1692 roku. Charakterystyczny gontowy dach i bogato zdobione wnętrze przyciągają uwagę konserwatorów; szczególną wartość historyczną ma belka tęczowa z rzeźbami Matki Bożej, św. Jana Ewangelisty i św. Marii Magdaleny. Wskazywano na potrzebę działań zabezpieczających konstrukcję dachu oraz konserwacji rzeźb i polichromii.
Na zakończenie objazdu członkowie komisji zebrali obserwacje i rozmawiali o planach wsparcia — zarówno finansowego, jak i merytorycznego — aby zabytki mogły pełnić swoje funkcje oraz trafiać do szerszego odbiorcy.
Zakończenie wizyty potwierdziło jednoznacznie: dziedzictwo powiatu jest rozproszone między klasztornymi krużgankami, barokowymi fasadami i drewnianymi więźbami dachowymi, a każde miejsce wymaga indywidualnego podejścia, by przetrwało kolejne dekady.
na podstawie: Starostwo Powiatowe w Oświęcimiu.
Autor: krystian