Prowadzenie własnej działalności gospodarczej, w której podstawą funkcjonowania jest bazowanie na doświadczeniu innego przedsiębiorcy o ugruntowanej marce, staje się coraz bardziej popularny. Stanowi to pewnego rodzaju ułatwienie w starcie działania firmy, jednak jest również obwarowane określonymi warunkami, które trzeba spełnić w momencie przystąpienia do współpracy. Wiąże się również z utratą pewnego zakresu autonomiczności i możliwości zastosowania własnych pomysłów. Niemniej w tym miejscu należy wskazać na możliwość czerpania z doświadczenia i sprawdzonych już w biznesie rozwiązań innego przedsiębiorcy.
Forma prawna franczyzy
Rozpoczęcie biznesu franczyzowego wymaga zawarcia odpowiedniej umowy - tak zwanej umowy franczyzy (albo inaczej umowy franchisingu). Umowa taka reguluje stosunki pomiędzy podpisującymi ją stronami - czyli pomiędzy franczyzodawcą oraz franczyzobiorcą. Tego rodzaju umowa ma swoją własną specyfikę, która jednocześnie nie ma konkretnego i jednoznacznego odniesienia do polskich przepisów prawa. Nie doczekała się jeszcze bowiem uregulowania odnoszącego się tylko i wyłącznie do niej. W polskim ustawodawstwie przyjęła ona nazwy: "umowy mieszanej" lub "umowy nienazwanej". Nazwy te pojawiły się na skutek rozważań doktrynalnych, które zostały w pewien sposób wymuszone przez coraz szerszą praktykę zawierania tego rodzaju umów. Stosowane nazewnictwo wynika natomiast z faktu, iż faktycznie zakres umowy franchisingowej zawiera elementy różnego rodzaju umów występujących w stosunkach cywilnoprawnych. Co za tym idzie, w zależności od charakteru jej przedmiotu, w różnych aktach należy poszukiwać rozwiązań prawnych dla regulacji nią objętych.
Zwyczajowe zasady współpracy
Biznes franczyzowy wymaga od franczyzobiorcy ścisłej współpracy z franczyzodawcą. Zasady tej współpracy określa przede wszystkim zawarta między stronami umowa. Franczyzodawca co do zasady oferuje posiadaną już przez siebie sprawdzoną koncepcję prowadzenia firmy wraz z wypracowaną marką, ściślej rozpoznawalny znak towarowy. Współpraca natomiast obejmuje przyjęcie przez franczyzobiorcę pewnych założeń charakterystycznych dla franczyzodawcy, zarazem restrykcyjnie przez niego przestrzeganych (pod groźbą nawet zerwania umowy albo zapłaty kar umownych). Przedsiębiorca decydujący się na prowadzenie działalności pod cudzą marką w formie franczyzy przyjmuje właściwe dla tej marki zasady jej rozwoju - co za tym idzie franczyza zakłada wspólną działalność reklamową i promocyjną. Najczęściej, np. w przypadku, gdy franczyza dotyczy sieci restauracji, franczyzobiorca jest zobowiązany do oferowania potraw przyrządzanych według ściśle określonych receptur (a nawet w oparciu o składniki sprowadzane ze wskazanych krajów pochodzenia). Więcej informacji o franczyzie i tym modelu biznesowym znajdziesz na stronie portalu https://franczyzawpolsce.pl omawiającego rynek franczyzy w Polsce.
Co więcej restauracje te mają sprecyzowaną kolorystykę wystroju wnętrz, stylizację kelnerów, nawiązanie do określonych symboli (i wiele innych elementów). Niejednokrotnie wybór lokalizacji również wymaga akceptacji franczyzodawcy. Oczywiście logo firmy musi być wyeksponowane w sposób właściwy dla całej sieci. Franczyzobiorca prowadzi więc działalność na własny rachunek, ale jego działalność obrandowana jest cudzą znaną na świecie (lub nawet tylko w Polsce) marką. Franczyzodawca natomiast udziela licencji na użytkowanie tej marki - oczywiście za odpowiednim wynagrodzeniem, które jest zależne od jej popularności. Podkreślenia wymaga, że charakter współpracy jest ścisły i wymagający. Franczyzobiorca jest zobowiązany tajemnicą przedsiębiorstwa, ma obowiązek przedkładania franczyzodawcy sprawozdań finansowych, raportów z rozwoju firmy oraz poddawania się wymaganej kontroli.
Franczyza mimo szerokiego obszaru ograniczeń, daje jednak również wiele korzyści, zwłaszcza w pierwszych krokach własnego biznesu. Przedsiębiorca nie musi zaczynać od podstaw, otrzymuje gotowe zasady działania firmy i już na starcie rozpoznawalną markę. Dodatkowo dostaje wsparcie franczyzodawcy, często wiążące się z doradztwem, szkoleniami, wspólną promocją (jako całej sieci). Dla podjęcia decyzji trzeba jednak przeanalizować wszystkie za i przeciw pod kątem własnej indywidualnej sytuacji i pozycji na rynku.
